Jonge kinderen stimuleren tot rijk spel – Bianca Antonissen
door ons teamlid: Sigrid Olivier (foto)
Wil jij jonge kinderen laten spelen in uitdagende hoeken? Lees dan dit boek!
Over het boek en de auteur:
Bianca Antonissen is oud-kleuterleerkracht en eigenaar van JufBianca.nl. Via die website, social media en haar nieuwsbrief inspireert ze dagelijks vele kleuterleerkrachten en andere geïnteresseerden. Ze helpt kleuterleerkrachten het beste uit kinderen te halen door spel te stimuleren met uitdagende hoeken en te focussen op een groeimindset.
Hoe richt je nu rijke spelhoeken in? Spelhoeken waar de kinderen graag in spelen en waar ze veel van leren? In het boek Spelen in uitdagende hoeken lees je hoe je dat doet met behulp van het zogenaamde ‘Achtbaanmodel’ en vind je praktische tips die je direct in je eigen lokaal kunt toepassen.
In drie woorden:
Praktisch, duidelijk en (zeer) inspirerend.
In meer woorden:
Er zijn van die boeken die zo fijn en makkelijk lezen, dat je er bijna doorheen vliegt. Voor je het weet is het boek al uit. Dat had ik dus met het eerste onderwijsboek van Bianca Antonissen ‘Werken in een kleuterwereld’. Ik verheugde mij dus al een tijd op dit tweede boek ‘Spelen in uitdagende hoeken’. Toen het recensie-exemplaar op de mat viel, begon ik meteen met lezen. Ik nam het boek ‘s avonds mee naar bed en had daar al snel een beetje spijt van … Ik kon namelijk niet meer stoppen! En met een blocnote naast mijn bed bleef ik maar aantekeningen maken. Ik kreeg meteen ideeën om bepaalde zaken aan te pakken in mijn groep. Ik kreeg eindelijk antwoorden op vragen als ‘wat doe je als kinderen steeds speelgoed in de hoeken kapot maken?’ en ‘waar haal je de ruimte vandaan om alle hoeken kwijt te kunnen?’. Het liefst was ik acuut naar school gereden om met meubels te gaan schuiven, maar ik heb toch maar even gewacht tot de volgende ochtend. Ik heb die nacht alleen niet zo goed geslapen. Het boek bleef maar spoken door mijn hoofd …
Bak kapot! En nu? We maken er een leermoment van. Hoe? Dat lees je in het boek.
Waar gaat het boek dan over?
Het boek bestaat uit drie delen. Het eerste gedeelte geeft vooral theoretische achtergrond en beschrijft hoe je via het zogenaamde ‘Achtbaanmodel’ hoeken inricht. Verder beschrijft dit deel hoe je het spel begeleidt (of juist niet) na het inrichten.
Het tweede gedeelte is wat praktischer. Bianca gaat alle hoeken eigenlijk stuk voor stuk langs. Welke materialen leg je in de hoek? Hoe pas je hoeken eenvoudig aan per thema of per seizoen? Hier staan veel prachtige en handige lijsten waarvan je handen gaan jeuken om aan de slag te gaan. Hoe geef je loose parts, beginnende geletterdheid en boeken ook een plek in je hoek?
In het derde en laatste gedeelte beantwoordt Bianca veelgestelde vragen met betrekking tot de inrichting van hoeken. Haar doel is dat niemand na het lezen nog een excuus heeft om niet aan de slag te gaan met uitdagende hoeken. Geen ‘ja-maars’ meer. En dat doel heeft zij (wat mij betreft) zeker behaald.
Anders dan anders
Wat maakt dit boek dan anders dan andere studieboeken? Er wordt toch al veel over kleuters geschreven? Ik zal proberen het verschil uit te leggen.
1) Als je dit boek leest, is het eigenlijk net of je in een workshop/cursus van Bianca zit. Het boek voelt persoonlijk aan, zonder een mening op te dringen. Het boek houdt rekening met verschillende onderwijsvormen. In het begin van het boek maakt zij de vergelijking met een ijswinkel. In een ijswinkel is het iedere keer weer lastig kiezen. Welke smaak neem ik? Er zijn smaken die bij je passen, maar er zijn ook smaken die je liever niet neemt. Toch mogen deze smaken er zijn. Ze zijn niet slecht voor de mensheid. Zo zit het ook met visies op onderwijs. Natuurlijk gaat zij er wel van uit dat de lezer van dit boek spel belangrijk vindt en dat je aan doelen wilt werken op een manier die bij kleuters past.
2) Door het hele boek heen lijkt het of Bianca aanwezig is als coach en al lezend in je oor fluistert. De tips voelen zo praktisch aan, dat je er meteen mee aan de slag zou willen gaan. Heb je toch nog behoefte aan meer informatie, dan staan er door het hele boek verwijzingen naar bijlagen, naar de website of naar andere theorieën. Wil je hierna toch nog iets specifieks weten? Dan kan dat want ze stelt zich via social media beschikbaar en adviseert de #tophoek hashtag te gebruiken en haar (@JufBianca) te taggen. Bianca wil jouw ‘cheerleader’ zijn tijdens het creëren van uitdagende hoeken. Hoe leuk is dat!
3) Voor mij is de PABO al een tijd geleden. Al heb ik destijds mooie theoretische boeken gelezen. Ik kan mij geen voorbeeld herinneren van een boek wat naast theoretisch ook zo praktijkgericht is. Dit is echt een boek om te bewaren en af en toe weer te pakken en door te bladeren. Wat had ik als beginnende leerkracht veel gehad aan zo’n boek met lijsten om je hoeken snel aan te passen. Wat had ik sommige zaken anders aangepakt!
4) Het is absoluut mijn mening dat als alle (toekomstige) leerkrachten dit boek zouden lezen, dat het de (soms) aanwezige kloof tussen kleuterbouw en de rest van de basisschool zou kunnen verkleinen. Er zou veel meer kennis zijn over het waarom van het spelen in hoeken. Waarom leren jonge kinderen niet (alles) via werkbladen en kringen, maar waarom is dat spelen zo belangrijk? Waarom spelen zonder opdracht? Waarom speel je mee in een hoek? Waarom hoor je soms wat meer lawaai in een kleutergroep? Als hier meer kennis over zou zijn, zou dit voor veel meer begrip zorgen. Daar ben ik van overtuigd.
5) Het zou misschien ook de inhoud van (veel) directiebezoeken in een kleutergroep veranderen. Er zou niet alleen aandacht moeten zijn voor kringactiviteiten, maar de directie zou ook de spelhoeken moeten bekijken en de rol van de kleuterleerkracht. Hoe fijn zou het zijn voor jonge kinderen als zij tijdens hun spel de doelen behalen. En dat kan met de juiste kennis.
Wat zou het een goed idee zijn, als dit boek verplichte kost zou worden op de PABO. En niet pas in de laatste fase tijdens de specialisatie, maar gewoon tijdens het eerste jaar, zodat alle leerkrachten uit alle bouwen deze kennis zouden hebben. Misschien kunnen we klein beginnen en kan iedereen de PABO waar hij of zij opgezeten heeft taggen op social media en dit boek aanbevelen. Wie weet staat het dan in het nieuwe schooljaar wel op de boekenlijst? Dat zou wel een mooi streven zijn.
Loose parts zonder opdracht. Wat knap!
Tot slot
Tegen juf Bianca wil ik zeggen ‘dankjewel voor deze bron van inspiratie’. Wat een fijn en persoonlijk boek. Ik zag de dag na het lezen van het boek al andere dingen in mijn groep. Ik ga het ‘Achtbaanmodel’ in mijn groep ophangen om er iedere dag aan herinnerd te worden. En ik verheug mij al op het volgende boek. En nu eerst even bijslapen en dromen van mijn uitdagende hoeken. Die blijven geen droom, die komen er echt!
Nog wat foto’s van mijn groep:
Leuk, een autokleed met auto’s. Past goed bij het thema van de Kinderboekenweek.
De kinderen doen alleen andere dingen. Zij sorteren de auto’s. Grijp je nu in? Dat lees je in het boek.
Vanaf nu staat er een plantje in de huishoek. Waarom? Dat lees je in het boek.Â
Richt je de mooiste leeshoek in. En wat spelen de kinderen dan? Dat ze moeten hoesten en dan een keelsnoepje (= Legoblokje) mogen. Help, Bianca. En nu?