Deze week test gastblogger juf Els weer een gezelschapsspel in groep 8. Start 11! wordt onder de loep gelegd. Komt het spel door de keuring? Je leest het in dit blog!

Wat is het?
Start 11! is bekend als kaartspel, maar nu ook als bordspel te spelen. Het spel is voor 2-4 spelers vanaf 8 jaar. In de doos zitten: 1 spelbord, 90 speelstenen (64 getallenstenen, 16 jokerstenen, 8 symboolstenen en 2 reservestenen), 4 houders en een stoffen zakje.

Doel van het spel
Probeer als speler alle speelstenen als eerste kwijt te raken door ze op de vier verschillend gekleurde getallenrijen van het spelbord te plaatsen. Het spel is afgelopen zodra een speler geen speelstenen meer heeft. Deze speler heeft gewonnen!

Aan de slag…
Leg het spelbord tussen de spelers. De speelstenen met de symbolen (vierkant, driehoek, ster en cirkel) worden aan de kant gelegd. Deze stenen heb je nodig als je de variant* gaat spelen. De overige speelstenen gaan in het stoffen zakje en worden goed geschud. Elke speler krijgt een houder, om daar zijn speelstenen op te zetten en pakt het volgende aantal stenen uit het zakje:
– bij 2 en 3 spelers: 20 stenen
– bij 4 spelers: 15 stenen

Het spel begint met de eerste speler. Heeft hij een 11, dan mag hij beginnen, door deze steen op het bijbehorende veld op het spelbord te leggen. Heeft hij geen 11, dan is de volgende speler aan de beurt. Heeft hij ook geen 11, dan is de speler naast hem aan de beurt enz. Heeft geen één speler een 11 dan pakken alle spelers net zo vaak een steen uit de zak, tot een speler een 11 pakt en hij die op het bord kan neerleggen. Het spel kan beginnen. De stenen waar geen 11 op staat plaatsen de spelers bij de andere steen op hun houder.

Als je aan de beurt ben, moet je minstens 1 steen van je houder op het spelbord leggen. Daarna mag je nog maximaal 2 stenen neerleggen. Deze stenen hoeven niet in dezelfde getallenrij te komen liggen. Kan je als speler geen steen op het spelbord leggen, dan moet je maximaal 3 keer een steen uit de zak halen. Wanneer je dan een gepakte steen kan neerleggen, moet je dit doen en mag je hierna nog maximaal twee andere eigen stenen neerleggen. Daarna is de volgende speler aan de beurt.

Er zijn een aantal uitzonderingen bij het neerleggen van de stenen.

1. Afleggen in een verbindingslijn
Op het spelbord staan licht gekleurde lijnen die de cijfers 1, 11 en 20 met elkaar verbinden (de verbindingslijnen)
Ligt er op het spelbord in een verbindingslijn al een steen, met 1, 11 of 20, dan mogen alle andere stenen met dit getal in willekeurige volgorde worden neergelegd. Ze hoeven dus niet aan te sluiten!
2. Afleggen op een brugveld.
Getallenrijen, die naast elkaar liggen op het spelbord, worden door een brugveld met elkaar verbonden. Ligt er op een brugveld al een steen, dan mag je in je beurt ook de aangrenzende steen in de getallenrij ernaast neerleggen.
3. Bruggenbonus.
Op het spelbord staan vier bruggen waar in het midden een bonussteen is afgebeeld. Een speler, die als eerste een steen neerlegt op een veld dat aan een bonussteen-symbool grenst, mag meteen een extra steen pakken uit het zakje en die op de bijbehorende open plaats neerleggen. Dit is een extra steen, de speler mag daarna nog stenen neerleggen (maximaal 3)
4. Stenen doorgeven.
Lukt het je om twee aangrenzende stenen neer te leggen in één beurt dan mag je aan het einde van je beurt een steen van jouw houder omgekeerd aan je linkerbuurman geven. Hij krijgt er “plotseling” een steen bij!

Het spel is afgelopen als je je laatste steen kwijt bent. Deze speler is winnaar. Van de overige spelers worden de (min)punten geteld. Dit zijn de waardes die op de stenen staan. Na enkele rondes is de speler die de minste minpunten heeft de grote winnaar!

In de praktijk
Het spel geef ik aan een groepje leerlingen uit groep 8. Zij gaan met dit spel aan de slag. Als eerste lezen ze de spelregels. Ze begrijpen wat de bedoeling is en gaan het spel meteen spelen. Er wordt fanatiek gespeeld, ze hebben de grootste lol. Een beurt wordt door iedereen gevolgd en er wordt met spanning gekeken of iemand twee stenen naast elkaar op het bord legt. Wanneer dat gebeurt is de “buurman” niet blij, hij krijgt er een steen bij en jij bent een steen extra kwijt! Ook vinden ze het een uitdaging om als eerste een steen op één van de velden te leggen met een bruggenbonus. Zo ontstaat er een extra mogelijkheid om de volgende stenen kwijt te raken.

Tot slot
Start 11! krijgt van mijn leerlingen uit groep 8 een dikke duim. Het spel heeft geen moeilijke spelregels, zodat je het snel kunt gaan spelen. Spanning is er volop. Wie heeft een 11 en legt deze als eerste neer? Daarnaast kun je verrast worden, doordat je een steen kunt krijgen van je buurman.
Natuurlijk heb je een winnaar na een spelronde, maar wanneer je meerdere rondes speelt en uiteindelijk alle minpunten telt, kan het verrassend zijn wie uiteindelijk de grote winnaar is!

* Variant:

Naast het bovenstaande spel, kan er ook nog een variant gespeeld worden. Hiervoor worden de 8 symboolstenen aan het spel toegevoegd. De spelregels zijn hetzelfde, alleen is er een spelregel bijgekomen. De symboolstenen kunnen pas op het bord gelegd worden, als de aangrenzende steen er al ligt. Een speler die dat doet mag vervolgens een getallensteen naar keuze op het spelbord leggen. Dit is dan een extra steen en telt niet mee voor de 3-stenen limiet.