Regelmatig recenseer ik boeken of ontwikkelingsmaterialen om je om de hoogte te houden van nieuwe producten. Deze keer vroeg ik drie gastrecensenten aan de slag te gaan met een nieuwe reeks producten van Heutink. Bij deze producten is het hoofddoel de communicatie tussen kinderen te bevorderen. Daarnaast zijn er diverse andere doelen die met deze materialen bereikt worden.

Juf Bianca, meester Sander en Juf Anke testten elk één kist en schreven een gastrecensie voor JufSanne.com. Lees hier hun bevindingen:

Spel 1: Samen rijgen, een coöperatief spel
Gastrecensie van juf Bianca

Bianca Oldenbeuving is juf van groep 1/2, en eigenaar van de website www.lespakket.net. Ze schreef deze recensie van het spel Samen Rijgen, uitgegeven door Educo. Is dit een spel waarbij kinderen leren met elkaar te overleggen?

Een nieuw spel, daar houden wij wel van! Zowel thuis als op school doken de kinderen er direct bovenop. Het nodigt uit om meteen te beginnen, en kinderen uit verschillende leeftijden kunnen hiermee op hun eigen manier werken.

Wat is het?

In de doos zitten gekleurde kralen, veters en een setje plastic kaarten. Ook zit er een handleiding bij. Hierin staat zeer beknopt beschreven wat de bedoeling is van het spel. Naar mijn mening had dit iets uitgebreider gekund, een toevoeging met extra spelmogelijkheden was bijvoorbeeld interessant geweest. In de handleiding staat wel duidelijk het doel vermeld: taal – communicatie. Het is duidelijk dat het de bedoeling is dat de kinderen in overleg met elkaar dit spel tot een goed einde brengen.

Naast de doos krijg je ook een raster, waar je de pootjes zelf even onder schroeft. In dit raster moet de grote plaat met gaatjes. Nadeel vind ik dat dit raster niet in de doos past! Dit ruimt niet handig op, en bovendien weten de kinderen op een gegeven moment niet meer welk raster nou bij welk spel hoort. Vaak belanden de rasters bij ons óp de kast, en de dozen erín.

Hoe speel je het?

Op de plastic kaarten staan allereerst grote figuren. De kinderen pakken bijvoorbeeld allebei een kaart met een vierkant erop. Er zit een opbouw in de moeilijkheidsgraad, aangegeven met stippen. Op het ene kaartje staan de oranje stippen die op de plaat met gaatjes ook staan. Zo weten de kinderen welk kind welk kaartje moet nemen. Het kind met het kaartje met oranje stippen zit ook aan de kant met de oranje stippen. Dit klinkt ingewikkeld, maar was bij de kinderen snel duidelijk.

Eén van de kinderen heeft bovenaan het kaartje een gekleurde veter staan. Dit kind pakt de veter, en stopt die in het juiste gat, volgens het voorbeeld. Het andere kind pakt de veter aan, trekt, en steekt de veter vervolgens in het juiste gat terug naar de andere kant. Dit is best lastig! De kinderen moeten eerst doorkrijgen wat het betekent als ze een veter in een gat steken. De veter maakt dan een lijn op het raster, oorzaak en gevolg dus.

Als ik niet een review moest schrijven, maar langer de tijd had, zou ik de kinderen eerst zelf laten experimenteren met de veters en het raster. Zonder opdrachtkaarten, dus, zodat ze eerst kunnen ervaren wat zo’n veter eigenlijk doet. Hoe bouwt zo’n patroon zich op?

Uiteindelijk moeten beide kinderen het patroon op hun kaartje kunnen zien op het raster aan hun kant. Als beide afbeeldingen goed zijn, hebben de kinderen de opdracht volbracht.

Mijn ervaringen

Mijn allereerst gedachte was: is het voor de kinderen wel noodzakelijk om bij dit spel te communiceren? Dat is toch het hoofddoel van het spel. Ik heb gemerkt dat er tijdens het spelen toch vooral ruimtelijk gewerkt wordt (waar moet de veter nu naar toe, naar links, naar rechts, hoeveel gaatjes moeten er vrij zijn?). Maar daar komt natuurlijk ook veel taal bij vrij.
Het spel is populair, en er zijn ook al kinderen geweest die zelf ‘iets moois’ hebben gemaakt. Het maken van herhalende patronen is dan populair, dat maakt het ook voorspelbaar. Meestal zijn er groepjes kinderen bezig: twee kinderen zijn aan het rijgen, de anderen kijken toe en maken opmerkingen. Toch wel communicatie dus.

De kralen in de doos worden tot nu toe alleen nog gebruikt om kettingen mee te maken met behulp van de veters. In de handleiding staat wel dat de kralen gebruikt kunnen worden, maar er worden geen voorbeelden gegeven. De kinderen hebben zelf nog niet bedacht dat ze de kralen mee kunnen nemen in de patronen.

Een stapje verder

Ik zie veel mogelijkheden om verder te gaan met dit materiaal. Ik zou bijvoorbeeld kleuren of getallen toevoegen aan de plaat met gaatjes. De kinderen moeten dan echt met elkaar praten, door bijvoorbeeld te zeggen: steek de veter in het blauwe gat, of steek de veter in het gat bij 12. Op deze manier kun je ook nog andere kennis oefenen, en wordt het doel groter dan alleen maar communicatie of motoriek.

Door de opdrachtkaartjes los te laten, en de kinderen juist te stimuleren zelf patronen te bedenken, ontstaat er ook meer overleg. Er is geen goed of fout meer, de kinderen moeten nu samen beslissen waar de veter naar toe moet. Leuk is het om dan foto’s te maken van het patroon. Maak een foto van beide kanten, of juist van één kant, en laat de kinderen de patronen namaken. Wanneer de kinderen samen werken met één voorbeeldkaart, is er ook meer overleg.

Tot slot

Dit materiaal zal nog wel even populair blijven in de klas! Als ik dit materiaal zelf bedacht had, had ik een aantal aanvullende suggesties in de handleiding gezet. Misschien had ik er zelfs wel wisselende platen voor in het raster bij gedaan. Op die manier kun je het materiaal nog breder inzetten.

Bianca Oldenbeuving – www.lespakket.net

Spel 2: Samen Schroeven
Gastrecensie: meester Sander

‘Samen schroeven’ van Heutink Educo is prachtig lesmateriaal om met kinderen op verschillende ontwikkelingsgebieden aan de slag te gaan.

Wat is het?

Samen schroeven is een spel dat draait om samenwerking. Ieder kind zoekt eerst de moeren en bouten op die op zijn opdrachtkaart staan en daarna is het tijd om er samen voor te zorgen dat de voorbeelden worden nagemaakt.

Samen schroeven zit in een stevige houten kist en bevat één kunststof schroefplaat, 12 opdrachtkaarten, 64 bouten en moeren en er zit een korte handleiding bij in meerdere talen. Let op dat je het houten frame apart moet bestellen. Dit is echter wel een pré om het spel te kunnen spelen.

De opdrachtenkaarten zijn er in drie moeilijkheidsgraden. Deze zijn met stippen in de rechterbovenhoek aangegeven op de kaarten. Door middel van figuurtjes kun je zien welke kaarten bij elkaar horen. Deze vind je in de linkerbovenhoek.

Bij het gebruik van deze kist ben je bezig met de volgende ontwikkelingsgebieden:

• fijne motoriek
• samen werken
• mondelinge taal
• geometrische vormen
• kleuren

Aan de slag

Voordat je aan de slag kan gaan moeten eerst de houten pootjes vast geschroefd worden. Het frame staat stevig en valt niet zomaar om.
Het materiaal spreekt kinderen erg aan. Het is kleurrijk en de moeren en bouten nodigen uit om aan elkaar geschroefd te worden. In de kring leg ik uit hoe je het spel kunt spelen. Er mogen twee kinderen tegelijk mee aan de slag. Ze zitten allebei aan een andere kant van het frame met de schroefplaat erin en kijken goed naar hun opdrachtkaart. Deze zijn makkelijk uit elkaar te houden, want op de ene kant van de kunststof schroefplaat staat een oranje stip. Deze komt ook weer terug op één van de twee opdrachtkaarten.
De kinderen verzamelen eerst de moeren en bouten die op hun opdrachtkaart staan. Hierbij moeten ze goed kijken naar de vorm van de moeren en bouten. Deze zijn er namelijk in verschillende vormen (vierkant, driehoek, kruis en zeshoek) en kleuren (rood, geel, blauw en groen).

Daarna moeten de kinderen gaan samenwerken. In het begin is het even aftasten wie de leiding op zich neemt, maar al snel wordt er fanatiek geschroefd. Als het hele kaartje af is komen ze trots laten zien wat ze samen gemaakt hebben.

Het spel is voor de allerjongsten nog erg lastig, maar vanaf midden groep 1 kunnen kinderen de makkelijkste opdrachtkaartjes namaken en de kaartjes met twee en drie stippen zijn een leuke uitdaging voor kleuters in groep 2.

Tot slot

Samen schroeven is een uitdaging voor elke kleuter. Het spel gaat uit van samenwerking. Kinderen leren in verschillende stappen te werken. Pak eerst je eigen moeren en bouten en daarna moeten ze samen werken om de moeren en bouten vast te kunnen draaien.
Doordat twee kinderen invloed hebben op het spel, zie je dat ze elkaar helpen en verbeteren als ze het niet goed doen.
Een nadeel is dat het houten frame apart besteld moet worden en ook niet opgeruimd kan worden in de houtenkist. Tijdens het spelen noemde de kinderen dat de op de plaatjes afgebeelde bouten een dichte schroefkant hebben, maar de bouten in de kist een open schroefkant.
Het spel is aanrader voor iedere kleuterklas, en sluit helemaal fantastisch aan bij het thema bouwen.

Meer weten over het product? Bezoek het product op de site van Heutink.

Spel 3: Samen Schroeven
Gastrecensie van juf Anke

Wat is het?

Samen praten wordt door twee kinderen gespeeld. Zij zitten tegenover elkaar aan tafel. Tussen hen in staat een bord met een praatplaat. Ieder kind heeft vier magneten in vier verschillende kleuren. De kinderen geven elkaar opdrachten zoals ‘plaats de rode magneet op de rode vlinder’. Vervolgens proberen ze beide de opdracht te volbrengen. De twee magneten zullen alleen op het bord blijven zitten als beide kinderen de opdracht juist hebben uitgevoerd.
Samen praten bevat twee praatplaten, zestien opdrachtkaarten en acht magneten. Het frame moet los besteld worden.

In de praktijk

‘Samen praten’ lijkt op enkele bestaande materialen waarbij kinderen met elkaar moeten communiceren, met als verschil dat dit materiaal magnetisch is en dat de kinderen de plaat allebei zien. Hierdoor zijn beide kinderen betrokken en zijn er meer opdrachten met dit materiaal te bedenken. Zo kan één van de kinderen iets benoemen wat hij op de plaat ziet, waarna het andere kind dit ook op de plaat zoekt. De kinderen houden hun magneet tegen de plaat en kijken of zij hetzelfde gevonden hebben. Bij een andere opdracht geeft een kind een raadsel over iets op de plaat, wat het andere kind raadt. Ook kun je zelf als leerkracht woorden in losse klanken zeggen en de kinderen de afbeelding hiervan op laten zoeken.
Al deze opdrachten kunnen al dan niet met de opdrachtkaarten, die bij dit materiaal zitten, uitgevoerd worden. De kinderen nemen om de beurt een opdrachtkaart.

De opdrachtkaarten hebben drie niveaus, te zien aan de stippen in de rechterbovenhoek. Hierdoor is dit materiaal voor alle kinderen in de kleutergroep te gebruiken.
Aan het symbool linksboven op de opdrachtkaarten, zien de kinderen bij welke plaat zij horen. Het materiaal bevat niet zo veel opdrachtkaarten en praatplaten, waardoor kinderen die het spel een aantal keer gespeeld hebben de opdrachten snel door zullen hebben.

Wij hebben ‘Samen praten’ in onze groepen bekeken. De kleuters waren nieuwsgierig naar de inhoud van deze nieuwe kist. Bij het zien van de eerste praatplaat, riepen de kinderen enthousiast wat zij allemaal zagen. De plaat werd goed bekeken. Daarna werden de opdrachtkaarten erbij gepakt en uitgelegd. De kleuters hadden snel door hoe het ‘spel’ werkt. In eerste instantie werd een willekeurige kleur magneet gepakt en tegen de plaat gehouden. Toen de kinderen ontdekten dat er geen klik met de andere magneet was, zagen zij dat ze goed naar de kleur op de opdrachtkaart moeten kijken en deze aan het andere kind moeten vertellen. Alleen de magneten van dezelfde kleur, trekken elkaar aan. De kinderen wisten nu dat zij twee dingen moeten vertellen: de kleur van de magneet en de opdracht.
Sommige kinderen vonden de werking van een magneet zo interessant dat zij met de magneet langs de praatplaat gingen en voelden wanneer hij aangetrokken werd. De opdracht werd hierbij vergeten.

Wat soms lastig is bij dit materiaal, is dat beide kinderen de magneet tegelijkertijd op precies dezelfde plek moeten houden, willen de magneten blijven hangen. Het kind dat de opdracht vertelt, moet zijn magneet al op de juiste plek tegen de plaat houden. Doet hij dit niet, dan blijft het andere kind maar zoeken. Van het kind dat de opdracht geeft, wordt verwacht dat hij meerdere handelingen achter elkaar uit kan voeren.

Tot slot

Onze kleuters vragen op dit moment dagelijks naar ‘Samen praten’. Ze vinden het een gezellige, interessante activiteit. Vooral vanwege de magnetische werking en de aantrekkelijke praatplaten, die zo helder van kleur zijn.
‘Samen praten’ is goed voor het uitbreiden van de woordenschat en de zinsbouw. Sommige kleuters vertelden elkaar verhaaltjes over de figuren op de plaat. Daarnaast bevordert dit materiaal de communicatie tussen de kinderen en de sociale interactie.
De logopediste, die op bezoek was, vond dit ontzettend leuk om te zien en kon zo meteen veel informatie over de kinderen die zij observeerde krijgen. Wij vinden ‘Samen praten’ materiaal dat leerzaam en aantrekkelijk is. Het is jammer dat er maar twee platen bij zitten. Het zou leuk zijn om dit materiaal tijdens elk thema te kunnen gebruiken.