Ook deze maand bespreek ik de nieuwste boeken met je die ik interessant voor het onderwijs vind. Deze keer ben ik geholpen door Karin Stolk, lid van het juf Sanne gastblog team.
Stan Stuntman – Ruth Wielockx – Clavis Uitgeverij – ISBN:Â 9789044823677
Het verhaal:
Een koprol, een flikflak, een salto, een nepgevecht, een achtervolging, een ontploffing, een diepzeeduik, een vliegtuigcrash, een proefwerk: geen stunt is te gek voor Stan Stuntman. Een grappig boek over dappere Stan. Voor hoogvliegers en brokkenpiloten vanaf 4 jaar.
Juf Sanne zegt:
Na ‘Pim Piloot’ en ‘Gewonnen’ brengt Ruth Wielockx een derde stoere titel uit: Stan Stuntman. Stan heeft al heel wat stunts achter de rug, maar hij is op zoek naar dé stunt die zorgt voor kriebels in zijn buik. Maar welke stunt Stan ook probeert, geen kriebels. Of toch wel?
Kleurrijke platen, prachtige skylines en spectaculaire stunts, dat staat je te wachten als je Pim Piloot leest. En niet te vergeten, een grote glimlach van oor tot oor van het luisterend publiek. Bij elke stunt wordt er vol bewondering gekeken naar de plaat en afgewogen of de luisteraar zelf de durf heeft om deze stunt uit te voeren.
De auteur speelt met het lettertype, de positie en de grootte van de letters. Het geeft iets extra’s, het helpt je bij het voorlezen. Het lijkt wel of je het daardoor ook spannender gaat vertellen. De woorden springen van de bladzijden en dat gaat ook de kinderen niet ongemerkt voorbij. “Daar staat fiets!” zegt zoon. Vanaf die bladzijde gaat hij actief op zoek naar alle ‘grote’ woorden en probeert deze eveneens te lezen. De illustraties bieden daarbij hulp. Na het lezen klinkt een diepe zucht. “Stan is wel erg dapper hè? Later als ik groot ben, durf ik dat vast ook!” Weet hij veel dat liefde eigenlijk het grootste avontuur is, zoals Stan aan de lijve ondervindt. Dit boek is een plaatje, met kunstige illustraties en aandoenlijk verhaal voor stoere kinderen of juist niet.
Lees verder voor nog meer boekentips:
Super Uil, meester in vermomming – Sean Taylor & Jean Jullien – Lemniscaat – ISBN:Â 9789047700296
Het verhaal:
Kijk uit! Ruim baan!
Ik ben SUPER UIL.
Ik heb honger.
En ik kom eraan!
Pas op, want daar is hij, het gevaarlijkste schepsel van de nacht: Super Uil!
Super Uil is geen gewone uil – zeker niet – hij kan zich vermommen als geen ander! En dat talent zet hij in om aan eten te komen. Hij vermomt zich als wortel om een konijn te lokken, als schaap om een lammetje te verschalken en als vogelbadje om een duif te misleiden. Maar… zijn snode plannetjes mislukken keer op keer. Gelukkig weet Super Uil uiteindelijk zijn ultieme prooi te veroveren. Een heerlijk prentenboek dat zowel kinderen als volwassenen hardop doet schateren.
Juf Sanne zegt:
Super Uil gaat over een uil die op jacht gaat naar prooi, hij heeft honger. Hij vermomt zich en probeert zo zijn prooi te verrassen. Helaas mislukt dit steeds, totdat hij een gewillige prooi vindt. Grappige, simpele, cartoonachtige tekeningen met tekst op rijm en veel herhaling.
Drakensnot – Esther Miskotte – Clavis Uitgeverij – ISBN:Â 9789044821673
Het verhaal:
Er is een draak in het bos! Die moet snel weg, of alle bomen gaan in vlammen op. Maar de draak is te verkouden om te vliegen. Het beest moet gezond eten: fruit, groenten, soep. Lusten draken dat? Een grappig en spannend verhaal over zieke draken die beter moeten eten. En over elkaar helpen. Voor dappere drakenvrienden vanaf 4 jaar.
Team Juf Sanne zegt:
Bijzonder bruikbaar boek voor in de klas, dat was het eerste dat ik dacht toen ik ‘Drakensnot’ las: een project over gezondheid en gezonde voeding. Drakensnot klinkt erg vies, maar het is de titel van een prachtig boek. De tekeningen zijn kleurrijk, niet seizoensgebonden en goed te gebruiken. Het boek nodigt uit tot een project over ziek zijn, (gezond) eten en vitaminen. In het vriendelijke, rustige bos verandert een enorme dreun de dag van de dieren totaal: er is een draak op de top van de heuvel geland! De draak lijkt erg onvriendelijk, maar in het boek wordt het een vriendelijke en dankbare patiënt. De dieren die hem verzorgen laten zien dat niets is wat het lijkt… en dat de aanhouder wint! Thema’s die Esther zelf aan het boek verbindt: behulpzaamheid, gezond eten.
Zelda de Piraat – Pieter van Oudheusden & Merel Eyckerman – Uitgeverij de Eenhoorn – ISBN: 9789058389480
Het verhaal:
Op een dag vindt de bemanning van het piratenschip de Lamantijn een mandje op zee. Er zit een meisjesbaby in. De piraten noemen haar Zelda. Zelda blijkt een geboren piraat. Ze groeit uit tot de stoerste van alle piraten. Geen zee gaat haar te hoog. In korte tijd klimt ze op van koksmaatje en scheepsmeisje tot eerste stuurvrouw en kapitein. De bemanning van de Lamantijn kan haar niets weigeren. Maar Zelda mist iets. Een moeder?
Een heerlijk verhaal waarin vrolijk de draak wordt gestoken met verwachtingen en rollenpatronen. Een grappig piratenboek voor zowel jongens als meisjes.
Juf Sanne zegt:
Waar gaat dit verhaal heen?  Ik zag het werkelijk totaal niet aankomen en heb hartelijk moeten lachen om de clou van het verhaal. Een boek waarbij wordt aangetoond dat een meisje net zo goed sterk en slim kan zijn. Dit boek gaat over het doorbreken van een rollenpatroon en wordt verteld met veel humor. De illustraties zijn bijzonder en de moeite waard om steeds weer opnieuw te bekijken.
Circusdieren – Ruth Wielockx – Clavis uitgeverij – ISBN: 9789044822816Â
Het verhaal:
Hooggeëerd publiek! Welkom in het circus. Geniet van de voorstelling, en leer ondertussen alles over tegenstellingen!
Team Juf Sanne zegt:
Deze serie bestaat uit vier boeken: circus sterren (vormen), circus dieren (tegenstellingen), circus treinen (tellen) en circus kunstjes (plaatsbepalingen). Sterren en dieren heb ik mogen bekijken en deze vierkante, kleurrijke kartonboeken verrassen mij door hun complete inhoud. De serie visualiseert verschillende begrippen en is daardoor zowel los als een aansluitend geheel goed te gebruiken binnen het onderwijs. De dieren komen in de boeken terug, een mooie herhaling en een herkenningspunt voor jonge kinderen. De letters passen perfect in het thema circus, de begrippen zijn dikgedrukt. Ik krijg door deze boeken zin om met dit thema aan de slag te gaan!
Niet bijten, Anna – Kathleen Amant – Clavis uitgeverij – ISBN:Â 9789044823646
Het verhaal:
Anna heeft veel tandjes. Wel twintig. Die gebruikt ze om te eten. En als Anna lacht, zie je ze allemaal. Maar soms is Anna boos. Dan willen de tandjes bijten in de arm van broertje Lars …Â Een herkenbaar verhaal over omgaan met boosheid en leren emoties te uiten. Voor peuters vanaf 24 maanden, met de emoties van het kind als thema.
Team Juf Sanne zegt:
Een vrolijk nieuw deel uit de serie Anna boeken dat weer goed ingaat op de belevingswereld van het jonge kind. De platen zijn eenvoudig maar duidelijk en ondersteunen het verhaal. Anna heeft mooie tanden, zorgt er goed voor maar als ze boos wordt bijt ze wel eens letterlijk van zich af. Uiteraard volgt er een straf voor Anna en wordt er beschreven wat beter is om te doen als je boos wordt. Prima te gebruiken voor jonge kinderen en om in gesprek te gaan over dit veelvoorkomende onderwerp.
Ootje het bruidsmuisje – Elly van der Linden & Greet Bisschaert – Clavis Uitgeverij – ISBN:Â 9789044823653
Het verhaal:
Muizen zijn net mensen: ze worden ook volwassen, ze worden ook verliefd en ze gaan ook trouwen! En ze houden dan een groot feest, mét echte bruidsmuisjes.
Een piepgrappig boek over een piepklein trouwfeest. Voor alle piepjonge bruidsmeisjes en bruidsjonkers vanaf 5 jaar.
Team Juf Sanne zegt:
Een bruidsmuisje, mooie woordspeling, mag samen met een vriendinnetje een belangrijke rol vervullen in het huwelijk van twee belangrijke muizen uit de wei. Het lijkt allemaal op rolletjes te lopen maar natuurlijk gaat het mis. Gelukkig komt het door een goede, snelle actie van Ootje allemaal weer op zijn pootjes terecht. Eindelijk weer een boek over een bruiloft, een mooi thema waar weinig boeken over zijn. Dit is een lief boek dat uiteraard goed te gebruiken is in aanloop naar een bruiloft, maar ook op andere momenten leuk is om voor te lezen. Doordat de schrijver lastige woorden niet uit de weg is gegaan is het boek ook voor wat oudere kinderen te gebruiken.
Kietel nooit een krokodil – Bette Westra & Thé Tjong-King – Gottmer – ISBN: 9789025759131
Het verhaal:
Een woeste roverhoofdman geeft op zijn sterfbed zijn drie kinderen een heel belangrijk advies:
‘Draai poten uit, neem prinsen bij de neus, doe wat je wil.
Beroof de koningin, maar kietel nooit een krokodil!’
Zijn twee zonen, ongehoorzaam als roverszonen zijn, gaan direct na de laatste adem van hun vader op zoek naar een krokodil om te kietelen – en dat komt hun duur te staan. De dochter lijkt een stuk braver, maar een lieverdje is ze allerminst…
Het eerste boek van dit verrassende duo, Held op sokken, kreeg een eervolle vermelding bij de Woutertje Pieterse Prijs 2014: ‘Een pittige parodie op ridderverhalen die van de eerste tot de laatste bladzijde klopt.’
Team Juf Sanne zegt:
Een spannend verhaal op rijm over een roverhoofdman, zijn stoere zonen en gehoorzame dochter. Vader voelt zijn einde naderen en geeft zijn kinderen een goede raad mee: “Draai poten uit, neem prinsessen bij de neus, doe wat je wil. Beroof de koningin, maar kietel nooit een krokodil.†De gehoorzame dochter doet wat haar vader had gezegd maar de jongens juist niet. Zij gaan na hun vaders dood uit ongehoorzaamheid op zoek naar een geschikte krokodil. Wat volgt laat zich raden…
Een mooi boek met een pakkend verhaal en prachtige tekeningen dat kinderen duidelijk aanspreekt. Bette Westera gaat het onderwerp dood niet uit de weg en de tekeningen van Thé Tjong King ondersteunen het contrast tussen de stoere broers en het zo braaf lijkende zusje. Ik vind het boek goed te gebruiken in het thema rovers/piraten maar ook als opstap om over een goede raad in gesprek te gaan.
Een kijkje in de kast – Riet Wille & Richard Verschraagen – De Eenhoorn – ISBN:Â 9789058389596
Het verhaal:
Ik ben een kast. Ik ben hoog en breed. Er zit veel troep in mij. Dingen die niet meer zo mooi zijn, maar toch te mooi om weg te doen. Een pop in een doos, een kist, een kam met drie tanden uit, een paar veren, 20 knopen … Bij elk voorwerp hoort een kort verhaal of een gedicht of een aantal raadsels. De verhalen en gedichten worden steeds vanuit het standpunt van het voorwerp verteld. Een heerlijk origineel boek voor jonge lezers. Â Een prachtig boek over de rommelkast die iedereen kent: boordevol spullen die je niet kan weggooien. Met grappige tekeningen van Richard Verschraagen.
Team Juf Sanne zegt:
Bijzonder boek dat de inhoud van een kast beschrijft, vandaar ook de titel “een kijkje in de kastâ€. Elk voorwerp in de kast heeft een nummer in de inhoudsopgave dat verwijst naar de bladzijde waarop dat voorwerp of de inhoud van de zak of doos beschreven wordt. Het ene voorwerp met een verhaaltje, het andere met een gedicht en weer een andere met raadsels. Sommige voorwerpen (een zak waar knopen in zitten bijvoorbeeld) nodigen uit tot actie en andere voorwerpen (nest, hoed, steen bijvoorbeeld) zijn verhaaltjes op zich om te lezen. Dit boek nodigt uit om zelf te bekijken, te lezen en lekker door te bladeren. Het leesniveau is AVI E3.
Mijn huisdier is een boek – Bob Staake – Â Uitgeverij Rubinstein – ISBN:Â 9789047617754
Het verhaal:
Auteur Bob Staake, illustrator van vele kinderboeken waaronder diverse Little Golden Books, heeft een geweldig boek uitgebracht over een klein jongetje en zijn ongewone huisdier. De meeste huisdieren zijn honden en katten, maar wat gebeurt er als een klein jongetje een ander huisdier kiest, een huisdier dat niet miauwt of blaft? Geen dier maar een boek! ‘Boeken zijn de beste huisdieren,’ zegt het jongetje en vervolgens kiest hij een felrode uit. Het vrolijke verhaal van Bob Staake over een klein jongetje en zijn boek zal in de smaak vallen bij mensen die van boeken houden. Wanneer het boek zoek raakt, begint er een avontuurlijk verhaal, met uiteindelijk een happy end!
Team Juf Sanne zegt:
Bijzondere kleurrijke tekeningen en een fantasierijke tekst op rijm vallen mij meteen op wanneer ik dit boek opensla. De tekeningen bevatten veel kleine details moeten je aanspreken om van dit boek te kunnen genieten.
In de klas is het boek goed te gebruiken bij een thema over huisdieren, maar ook als zonder thema is het goed te gebruiken. Een jongen zonder naam is de hoofdpersoon waar alles om draait. Alle kinderen kunnen zich in hem verplaatsen. De jongen wil graag een huisdier maar geen harige vieze. Hij is op zoek naar een huisdier met alleen maar voordelen en geen nadelen. Uiteindelijk kiest hij een boek als huisdier…
Op en dag komt hij thuis uit school en is zijn boek verdwenen. Uiteraard volgt er een zoektocht en loopt het gelukkig weer goed af.
Ik ben niet KLEIN! – Stephanie Schneider – Lemniscaat – ISBN:Â 9789047706212
Het verhaal:
Een vertederend prentenboek voor alle kinderen die graag groot willen zijn. Tembo is altijd de kleinste. Daar heeft hij schoon genoeg van. Hij is toch zeker een olifant! En dat zal hij bewijzen ook. Hij zal laten zien dat hij groot genoeg is om een tijger bang te maken. Maar hoe Tembo ook zoekt – er is geen tijger te vinden… Als hij teleurgesteld terugkeert naar de kudde, ziet hij naast zijn moeder een piepklein olifantje liggen. Hij heeft een zusje gekregen: opeens is hij een Grote Broer!
Met een hoog knuffelgehalte geeft Henrike Wilson gestalte aan Tembo – zijn naam betekent ‘olifant’ in het Swahili. Ik ben niet klein! heeft alles om het favoriete boek te worden van kinderen die ook klein worden gevonden, aankomende grote broers of zussen, olifanten – liefhebbers en iedereen die van mooie prentenboeken houdt.
Team Juf Sanne zegt:
Een olifantje is de kleinste van de kudde en mag hierdoor nog niet aan alles mee doen. Hij vindt zelf natuurlijk dat hij niet klein is. Hij baalt hier enorm van en gaat op zoek naar een manier om te bewijzen dat hij niet klein is. Zijn plan mislukt maar wanneer hij dan eenzaam en teleurgesteld terug loopt naar de kudde blijkt daar iets gebeurt te zijn dat zijn leven verandert. Prachtige grote platen illustreren dit klassieke thema. Het verhaal leest lekker en dit boek over het verschil tussen de kleinste zijn en je niet zo voelen is prima om in de klas te gebruiken. Mooie instap voor een thema over sociale vaardigheden.
Draak – Nils Pieters – Uitgeverij De Eenhoorn – ISBN:Â 9789058389664
Het verhaal:
In een duistere burcht woont Graaf Draak. Vroeger heette hij Benny, maar dat vond hij niet griezelig genoeg. Draaks grootste wens is de griezeligste griezel ter wereld zijn. Elke dag vijlt hij zijn tanden, lakt hij zijn nagels en rekt hij zijn oren. Hij draagt spookachtige sokken en een zwarte cape. Maar toch is hij nog niet de akeligste griezel. Plots heeft hij een idee. Hij plaatst een bestelling op zijn computer. De dag erop komt zijn pakje aan. Het is … een draak! Hilarisch prentenboek. Getest en goedgekeurd door een kritisch publiek van 5-plussers. Uiteindelijk ontdekt de lezer dat Draak zelf erg bang is voor blije kinderen.
Team Juf Sanne zegt:
Het boek Draak ziet er wel spannend uit, maar de vrolijke glimlach van de Graaf op de voorkant nodigt mij toch uit om het boek te gaan lezen. De humor in het boek maakt dat het wel te gebruiken is, maar lees het zelf wel goed voor je ermee aan de slag gaat. Dit boek nodigt uit om aan de slag te gaan met sociale vaardigheden, de thema’s bang zijn, stoer doen maar ook over eenzaam zijn. Graaf Draak was vroeger een gewone jongen, maar toen vond hij zichzelf niet eng genoeg. Nu is hij zo eng dat mensen niet in de buurt van zijn kasteel durven te komen. De graaf is een echte dierenvriend, zijn dieren geven hem liefde terug. Hij is alleen voor een ding heel erg bang…
Hondje – Guido van Genechten – Uitgeverij Clavis - ISBN: 9789044823622
 Het verhaal:
Hondje is zijn baasje kwijt. Help jij hem zoeken? Hij draagt grote zwarte schoenen. Met veters. Rode sokken. Een knalgele broek. En hij heeft een parapluutje vast. Vind jij hem? Een warm boek over een hondje dat zijn baasje kwijt is. De verfijnde illustraties zorgen voor uren zoekplezier. Voor lieve speurneusjes vanaf 3 jaar.
Team Juf Sanne zegt:
Hondje is zijn baasje kwijt en gaat op zoek naar zijn baasje. De zoektocht begint laag bij de grond, bij de voeten. Mijn baasje draagt… en de hond zoekt verder. De kinderen kijken mee en zoeken uiteraard verder naar de beschreven schoenen. In het boek beschrijft de hond zijn baasje op elke bladzijde van onder naar boven steeds een stukje verder, de tekeningen worden dus ook steeds wat completer. Het is zo een echt zoekboek en de kinderen speuren verder mee. Gelukkig is het einde goed en gaan ze gelukkig samen verder door het leven. Vrolijk boek dat kinderen uitnodigt om hun ogen goed de kost te geven en op kleine details te letten. Jonge kinderen zijn daar goed in dus ze zullen vast smullen van dit verhaal.
Mooie instap voor het thema circus, maar ook over huisdieren en voor een gesprek over iemand kwijt zijn.
De schoenenprinses - Madelon Koelinga – Uitgeverij Clavis – ISBN: 9789044822298
Het verhaal:
Er was eens… een boek over een prinses die heel veel schoenen had maar toch nog niet tevreden was. Als ze buiten iemand ziet lopen met schoenen die ze nog niet heeft. Die schoenen moet ze hebben! En dus gaat ze er snel achteraan. Boos omdat ze niet vindt wat ze zoekt gaat ze zitten mokken. Daar ontmoet ze een vriendelijk meisje dat haar voorstelt om samen te gaan zoeken. Deze tocht brengt haar niet wat ze zoekt, maar wel iets anders.
Team Juf Sanne zegt:
Mooi verhaal over geluk, delen en natuurlijk over een prinses en schoenen. Goed te gebruiken in verschillende thema’s dus. Waanzinnig mooie tekeningen waarbij vluchtig kijken geen optie is, vooral niet voor fans van schoenen.
Doodgewoon - Bette Westera en Sylvia Weve – Uitgeverij Gottmer – ISBN: 9789025756680
Het verhaal:
In dit prachtige voorleesboek van het succesvolle duo Bette Westera en Sylvia Weve staat één thema centraal: de dood. Samen tackelen zij dit onderwerp, dat niet alleen voor kinderen lastig en ongrijpbaar is. Met haar herkenbare taalgebruik en subtiele luchtigheid weet Westera in haar gedichten een geheel nieuwe dimensie aan de verschillende facetten van de dood te geven. Hoe erg je iemand kunt missen die er niet meer is, waarom ook jonge mensen sterven, en waar iemand naartoe gaat als hij dood is – het komt allemaal aan de orde. Maar bovenal tonen Westera’s gedichten, in samenspraak met de bijzondere illustraties van Weve, dat doodgaan bij het leven hoort en daarom eigenlijk doodgewoon is.
Team Juf Sanne zegt:
Wat een prachtig boek! Het valt meteen op door zijn “dood-gewone†uitstraling. Prachtig in zijn eenvoud, rustige en aansprekende kleuren en variatie in hele en gedeelde bladzijden. De inhoudsopgave is al een tijdlijn, die dood en gewoon verbindt. Een lastig onderwerp waar op dit niveau vrij weinig in te vinden is. Vreemd eigenlijk, want de dood hoort bij het leven en we krijgen er allemaal mee te maken. We willen er niet aan denken maar iedereen kan doodgaan. Hoe gaat het dan? Wat gebeurt er en vooral wat is het gevoel dat er bij hoort? Gedichten beschrijven in dit boek dood-gewoon de dood. Het is er, het voelt vreselijk maar het hoort bij het leven en het is zoals het is.
Humor bij de dood van een huisdier, ‘dodemoederdag’ maar ook zomaar wat titels die ik greep uit dit boek ‘Missen doe je altijd overal’, ‘niet bang’, ‘op eigen kracht’.
Achter in het boek staat en index waarin een aantal begrippen die te maken hebben met dood en begraven uitgelegd worden. Van Magere Hein tot euthanasie, maar ook reïncarnatie en mummies beschrijft Bette Westera op een begrijpelijke manier en zonder oordeel.
Prachtig, zoveel herkenning, troostende woorden en de combinatie van een traan met een glimlach dat ik er stil van ben. Ik vind dit een must voor elke boekenkast. En wij tippen deze alvast voor een griffel voor de kinderboekweek 2015. Hier kan geen jury omheen.
Ik ben Harry Vink - Alexis Deacon & Viviane Schwarz – Uitgeverij Lemniscaat – ISBN: 9789047700647
Het verhaal:
Grappig én filosofisch – een prentenboek waar jong en oud vrolijk van wordt. De vinken woonden met z’n heleboelen bij elkaar. Ze maakten voortdurend zo’n vinkenherrie, dat je jezelf niet eens kon horen denken. Het leven gaat zijn gangetje, en af en toe komt het Beest en vreet een vink op. Op een nacht wordt Harry Vink wakker in volstrekte stilte. Dan gebeurt er iets opmerkelijks: hij heeft een gedachte. En hij hoort hem! IK BEN GEWELDIG, dacht Harry.
Als de volgende dag het Beest komt, besluit Harry actie te ondernemen. Je bent immers geweldig of je bent het niet. Maar zijn actie pakt anders uit dan hij gehoopt had…
Ik ben Harry Vink is een boek voor iedereen: voor filosofen en voor dromers, voor mensen die van mooie boeken houden, van grappige boeken houden en van denken houden, voor vogelliefhebbers én voor vegetariërs. Kijk zelf maar. Wedden dat ook jij met een glimlach op je gezicht het boek dichtslaat?
Juf Sanne zegt:
Origineel boek over een vinkenfamilie die gevangen zit in hun dagelijkse rituelen en gewoonten. Elke dag verloopt op dezelfde manier behalve… als het Beest kwam. Op een nacht bedenkt een van de vinken dat hij eigen gedachten heeft en daar ook naar kan en mag luisteren. IK BEN GEWELDIG dacht Harry Vink die nacht en zijn leven veranderde compleet. Het Beest kwam en Harry bedacht zich geen moment: het was tijd om geweldig te zijn! Harry komt terecht in de buik van het beest en valt bijna terug in sombere gedachten. Gelukkig kan hij zich herpakken en kan hij de wereld omdraaien.
Een boeiend boek dat stof geeft tot filosoferen. ‘Be the change you want to see in the world!’ geschikt voor oudere kleuters of juist plusleerlingen die op dit niveau uitgedaagd willen en kunnen worden. Bij dit boek heeft Kleuteruniversiteit een gratis lespakket ontwikkeld.